Wpływ ćwiczeń gimnastycznych na usprawnienie motoryki
małej oraz dużej
Podstawowym pojęciem wiążącym się z kulturą fizyczna jest aktywność fizyczna, którą można zdefiniować jako obciążenie fizyczne – praca mięśni szkieletowych i towarzyszący jej cały zespół zmian czynnościowych w organizmie, wysiłek, wydatek energetyczny, któremu poddawany jest człowiek w codziennym życiu, nauce, pracy, zabawie oraz zorganizowanych ćwiczeniach fizycznych. Aktywność fizyczna jest jedną z podstawowych potrzeb biologicznych człowieka w każdym okresie życia. Szczególnie ważna jest w dzieciństwie i młodości, gdyż jest jednym z czołowych czynników warunkujących prawidłowy rozwój i zdrowie.
Motoryka jest to ogólna sprawność fizyczna i ruchowa człowieka. Jego zdolność do wykonywania działań związanych z ruchem. Na ogólną motorykę składa się między innymi wytrzymałość i kondycja, koordynacja, równowaga i świadomość ciała, a także siła, ruchomość, szybkość oraz zdolność reakcji. Ogólna sprawność fizyczna człowieka oraz jej rozwój, są uwarunkowane prawidłową budową i czynnością układu ruchu a także funkcjonowaniem układu nerwowego. Wyróżnia się dwie podstawowe typy motoryki: motorykę małą oraz motorykę dużą. Motoryka mała odnosi się do sprawności dłoni oraz palców, natomiast motoryka duża to sprawność fizyczna całego ciała.
Motoryka duża to zakresu ruchu całego ciała lub jego znaczna część. Są to aktywności takie jak: chodzenie, bieganie, skakanie, jazda na rowerze, pływanie, pokonywanie przeszkód, taniec, gra w piłkę, rzucanie/celowanie oraz zabawy, które wymagają koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Motoryka mała wymaga natomiast większej precyzji, skupienia oraz koncentracji. Jest to ruch dłoni oraz palców, czyli ruchów o mniejszym zakresie. Jest to pisania, rysowanie, rzeź niebie, lepienie np. z plasteliny, wiązanie butów, zapinanie guzików lub chwytanie przedmiotów. Nie jest to cecha wrodzona, każdy człowiek musi ją wykształcić i doskonalić.
Rozwój motoryki jest bardzo istotny dla prawidłowej sprawności fizycznej, ale również dla codziennego funkcjonowania. Aby móc rozwijać motorykę małą i precyzyjność ruchów należy zacząć od opanowania ruchów z zakresu motoryki dużej, czyli ogólną sprawność ruchową.
Systematyczne uczestniczenie w zajęciach ruchowych w dzieciństwie i młodości eliminuje negatywny wpływ na zdrowie człowieka różnych zjawisk współczesnego życia m.in.: nadmiaru stresu i negatywnych emocji, przeciążenia pracą. Odpowiedni wysiłek fizyczna zapobiega występowaniu różnego rodzaju zaburzeń np.: układu ruchu, statyki ciała oraz infekcji górnych dróg oddechowych.
Opracowała nauczyciel wychowawca Anna Dudek