Drodzy dzisiejszy poranny wpis pragniemy poświęcić gotowości szkolnej dzieci.
Z terminem tym większość rodziców styka się w momencie rozpoczęcia przez dziecko edukacji przedszkolnej w twz. „0”.
We wcześniejszych latach edukacji przedszkolnej dzieci mają prowadzoną tzw. obserwację.
Czym zatem jest diagnoza gotowości szkolnej?
Obserwacja prowadzona przez nauczycieli dla dzieci 5-6- letnich, ma na celu rozpoznanie u dziecka dysharmonii rozwojowych oraz podjęcie wczesnej interwencji, a w przypadku dzieci realizujących obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne – obserwacja pedagogiczną zakończoną analizą i oceną gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole . Tzw. diagnoza gotowości szkolnej jest zatem szczególną formą obserwacji. Diagnoza przedszkolna koncentruje się na zebraniu przez nauczyciela informacji o dziecku w każdej sferze rozwoju: fizycznej, społecznej, emocjonalnej, poznawczej oraz interpretacji uzyskanych danych.
Podstawowym źródłem informacji o dziecku jest m.in.:
– rozmowa z rodzicem,
– obserwacja różnych przejawów aktywności dziecka w czasie pobytu w przedszkolu ( zarówno podczas zabaw swobodnych, podczas zajęć kierowanych, podczas posiłków, podczas wykonywania czynności higienicznych, w kontaktach z rówieśnikami czy przy posiłkach).
Obserwacja jest celową, planowaną techniką diagnostyczną wśród metod diagnozy. Narzędziem obserwacji jest np. arkusz obserwacyjny z wytypowanymi zagadnieniami, które objąć ma obserwacja. Materiał badawczy można również gromadzić za pomocą notatek, dzienniczków obserwacyjnych, rejestracji dźwiękowej lub fotograficznej.[1]
Zasady jakie nauczyciele mają na względzie diagnozując rozwój dziecka:
– każde dziecko jest indywidualnością,
-rozwój dziecka uwarunkowany jest wieloma czynnikami, dlatego mamy na uwadze jego potencjał biologiczny, dotychczasowe doświadczenia, wpływy środowiskowe oraz kierunek jego własnej aktywności,
-z uwagi na różnice w indywidualnym tempie rozwoju każdego człowieka należy zachować spokój w oczekiwaniu na pojawienie się u dziecka określonych właściwości, kompetencji,
– każdy człowiek jest zdolny do przekraczania wyznaczonych mu ograniczeń, dlatego należy pozostawić dziecku swobodę w wyrażaniu siebie i pozytywnie oceniać każdy przejaw jego twórczego, niekonwencjonalnego myślenia,
– każdy z nas czuje obawy przed oceną, dlatego należy starać się, aby wyrażanie względem dziecka opinie nie budziły jego lęku[2]
Przekazujemy Państwu wyniki I części obserwacji mającej na celu sprawdzenie i opisanie gotowości szkolnej dziecka do podjęcia nauki w szkole.
Jest to I część obserwacji, nie jest zatem ostateczną diagnozą. Ostateczną diagnozę otrzymają Państwo w kwietniu. Spostrzeżenia wychowawcy zapisywali na arkuszu obserwacji do badania gotowości szkolnej. Po wprowadzeniu danych do systemu została wygenerowana informacja na temat dziecka w postaci druku MEN. W takiej formie otrzymacie Państwo końcową wersję informacji o dziecku. System określa poziom gotowości szkolnej dziecka w trzech kategoriach.
Przyjęte zostały następujące przedziały procentowe:
- 100 %- 76% – poziom wysoki
- 75%-51% – poziom przeciętny
- poniższej 51% – pozom niski
Jak wygląda arkusz diagnozy ?
Arkusz diagnozy zawiera informacje zbiorcze. W swoich 4 punktach opisuje:
- Opanowanie wymagań określonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego w obszarze w tym w 4 ważnych obszarach – fizycznym, emocjonalnym, społecznym oraz poznawczym,
- Samodzielność, w tym umiejętności i wykonywanie czynności samoobsługowych,
III. Potrzeby rozwojowe dziecka, w tym zauważone predyspozycje, uzdolnienia i zainteresowania, - Dodatkowe spostrzeżenia o dziecku,
Każdy z powyższych zawiera pewien swoisty podział co do opisu, znajdziemy na pierwszym miejscu wyszczególnione mocne strony dziecka, następnie zauważone trudności, podjęte lub potrzebne działania wspierające potrzeby dziecka oraz wskazówki dla rodziców.
Zrozumienie kształtu dokumentu jest o tyle istotne iż należy mocno podkreślić to że dziecko ma zauważone trudności i zostały wskazane w arkuszu nie znaczy, że nie jest ono gotowe do podjęcia edukacji szkolnej. To jedynie oznacza iż należy zwrócić uwagę i wspomóc dziecko w nabyciu umiejętności czy wiedzy z danego zakresu.
Nasze przedszkolaki są już po pierwszej części diagnozy gotowości szkolnej.
Wyniki są bardzo optymistyczne i zadowalające?
Wszystkie dzieci już prezentują gotowość do podjęcia nauki w szkole !!!! Takie wyniki nie osiąga się w 2 miesiące pracy dydaktyczno -wychowawczej, jest to suma systematycznych doświadczeń, pobudzania naturalnej ciekawości świata u dzieci zabaw, zajęć w których dziecko miało okazję brać udział w czasie całej edukacji przedszkolnej. Mamy tu na myśli cały okres gdy dziecko zaczyna swoją przygodę przedszkolną już w wieku 3 lat.
W świecie nauczycielskiego żargonu mówi się że najważniejszym etapem edukacyjnym dzieci jest właśnie kres przedszkolny a kolejne etapy bazują na podstawach które dziecko wyniesie z przedszkola.
Jak widać z poniższych wykresów nasze przedszkolaki zdobywają solidne przygotowanie do edukacji szkolnej ??
[1] W oparciu o: Wiesława Żaba-Żabińska, Wioletta Majewska, Renata Paździo „ Program wychowania przedszkolnego, Grupa MAC S.A, Kielce 2020, s.36
[2] W oparciu o: Wiesława Żaba-Żabińska, Wioletta Majewska, Renata Paździo „ Program wychowania przedszkolnego, Grupa MAC S.A, Kielce 2020, s.37