Skrypt, osobista matryca i dlaczego wybór przedszkola jest ważny?
Czy decyzja o wyborze przedszkola może być ważniejsza niż późniejsze wybory szkoły podstawowej czy średniej? Zastanawiające ? Owszem. To w przedszkolu kształtują się wzorce zachowania, mogą one mieć wpływ na późniejsze życie i wybory dziecka.
Ostatnio miałam okazję zapoznać się z ciekawym artykułem Agnieszki Białeckiej – Rutkowskiej, która poddaje analizie rozwój dziecka od urodzenia do 6 roku życia w kontekście wyboru odpowiedniego przedszkola. Przedstawia rozwój dziecka – jego skryptu, nieświadomej i osobistej matrycy zawierającej indywidualne wzorce myślenia, strategie działania, przekonania czy system wartości
i wskazuje jaką rolę może odgrywać przedszkole w tym procesie.
Pani Rutkowska wskazuje iż od pierwszych miesięcy życia dziecka do 2 roku życia główny wpływ na rozwój skryptu mają rodzice . Około 3-4 roku życia mamy „ukształtowany główny trzon naszego skryptu życiowego”. W kolejnych latach zapisane wzorce są wzmacniane i modyfikowane, czyli w okresie przedszkolnym. Jest to o tyle ważny okres gdyż mamy realny wpływ na to by zmieniać osłabiające przekonania dziecka: nie umiem, nie potrafię. Widoczne są tez preferencje dziecka, jakie działania wybierają, jakie decyzje najczęściej podejmują, jakie role przyjmują w zabawie (lidera, członka), czy lubią zmiany i łagodnie je przechodzą, w jaki sposób się komunikują? Najważniejsze jest to, że te wzorce będą im towarzyszyły przez całe dorosłe życie. Im starsze dziecko tym trudniej zmienić jego nawyki, ma to związek z plastycznością mózgu dziecka. Badania neurobiologów wykazują iż nasz mózg jest najbardziej wrażliwy na podejmowane zmiany do ok. 7 roku życia. Im dzieci są starsze tym trudniej wpłynąć na kształtowanie się przekonań o sobie czy otoczeniu.
I tu dochodzimy do sedna. Dobrze dobrane przedszkole może pomóc przez właściwe modelowanie na kształtowanie się skryptu dziecka.
Kto ma wpływ na kształtowanie się skryptu?
Nauczyciel – dobry nauczyciel przedszkolny obserwuje każde dziecko by wiedzieć jak je wzmacniać by stał się szczęśliwym młodym człowiekiem – dorosłym. Stara się dostrzegać i niczym detektyw badać przyczyny zachowania dziecka. Szuka rozwiązań indywidualnych ale pokazuje jak pracować w grupie i zespole, podpowiada jak rozwiązywać problem ale nie wyręcza, pozwala na popełnianie błędów i samodzielne dochodzenie do rozwiązania. Prowadzi działania wspierające, daję możliwość odnoszenia sukcesów i doświadczenia przeżycia porażki. Potrafi dobrać tak słowa by pocieszyć czy zachęcić do działania. Dostrzega i akceptuje emocje dziecka, pomaga je nazwać.
Przedszkole – budynek, otoczenie, wyposażenie ma jedynie pomóc i uatrakcyjnić wszelkie formy zajęć prowadzone z dziećmi. Atrakcyjność zajęć może zwyczajnie zachęcać dzieci do wzięcia udziału czyli aktywności dziecka. Aktywność dzieci w wieku przedszkolnym jest naturalną potrzebą dlatego warto ją wykorzystać i motywować do działania. „Właściwy wybór przedszkola daje nam większe szanse na ukształtowanie w dziecku ważnych kompetencji i umiejętności życiowych: pewność siebie, asertywność, empatia, umiejętność współpracy, myślenie logiczne i krytyczne, otwartość na zmiany, uczenie się na błędach, odpowiedzialność, decyzyjność, skuteczność, świadomość.” (Przedszkole. Miesięcznik Dyrektora, Kwiecień 2019, s. 46-48.)
Gdy już znalazłaś/ znalazłeś przedszkole, a nie jesteś pewien czy to właśnie to!
– Warto odwiedzić przedszkole zobaczyć sale, szatnie, czy są miejsca eksponowania tylko prac dzieci, czy jest kącik z informacjami dla rodzica. Po prostu zobaczyć, czasem jest nam dobrze w jakimś miejscu a czasem zwyczajnie nie.
– Warto skorzystać z dni otwartych czy zajęć adaptacyjnych w przedszkolu. Dajmy szansę by dziecko poznało przestrzeń i panie z którymi będzie spędzało czas.
– Dzielmy się obawami, spostrzeżeniami z wychowawcą dziecka – wspólnie łatwiej znaleźć rozwiązanie.
– Wspierajmy dziecko w tym ważnym czasie szczególnie jeśli jest to rozpoczęcie przygody
z przedszkolem.
– Dajmy dziecku czas, czas na poznanie przedszkola, czas na poznanie kolegów, czas na poznanie rytmu dnia, czas na emocje (od radości po złość czy obawę). Dopiero potem przyjdzie czas, zapewniam, przyjdzie czas że Twoje dziecko nie będzie chciało wyjść z przedszkola. I tego z całego serca życzymy każdemu Rodzicowi J